Κυριακή 11 Νοεμβρίου 2007

Οι ξένοι αδημονούν για τον γόρδιο δεσμό της ιδιωτικοποίησης των λιμανιών


Ο Πρωθυπουργός φαίνεται ότι έχει λάβει τις αποφάσεις του και θα υπάρξουν διεθνείς διαγωνισμοί για την παραχώρηση της διαχείρισης των εμπορευματικών σταθμών των λιμένων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης στις αρχές του 2008 .

Την ενημέρωση όλων των άμεσα εμπλεκομένων στο θέμα των λιμένων για τις επερχόμενες αλλαγές θεωρεί προαπαιτούμενο για την επιτυχία του εγχειρήματος της μεταρρύθμισης στα ελληνικά λιμάνια ο υπουργός Εμπορικής Ναυτιλίας κ. Γιώργος Βουλγαράκης.
«Δεν θα αιφνιδιάσω κανέναν και όλοι θα είναι ενημερωμένοι για όσα θα ακολουθήσουν» διεμήνυσε ο κ. Βουλγαράκης σχολιάζοντας την απόφαση της εταιρείας Palanco, που εκπροσωπεί την Dubai Ports World, να ανακοινώσει τόσο το ενδιαφέρον για τα εμπορευματικά κέντρα του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης όσο και το ότι έχει καταθέσει επισήμως το ενδιαφέρον της αυτό προς τον κ. υπουργό.
Σε ανάλογες συναντήσεις έχει προχωρήσει ο κ. Βουλγαράκης με όλους τους ενδιαφερομένους, κάτι που άλλωστε επιβεβαιώνει και ο ίδιος, υπογραμμίζοντας ότι «έχω συναντηθεί με όλους ανεξαιρέτως».
Στις συναντήσεις αυτές ο κ. Βουλγαράκης άκουγε και δεν μιλούσε, καταδεικνύοντας με τον τρόπο αυτόν ότι διανύει μια περίοδο κατά την οποία συλλέγει πληροφορίες περισσότερο για το περιβάλλον των λιμένων και λιγότερο για τη μεταρρύθμιση αυτή καθαυτή.
Ενα ακόμη στοιχείο που χαρακτηρίζει τον τρόπο με τον οποίο κινείται αυτή την περίοδο ο κ. Βουλγαράκης είναι το γεγονός ότι η ενημέρωσή του δεν προέρχεται μόνο από τον γενικό γραμματέα Λιμένων και Λιμενικής Πολιτικής κ. Γιώργο Βλάχο και τον διευθύνοντα σύμβουλο της ΟΛΠ ΑΕ κ. Νίκο Αναστασόπουλο.
Ο κ. Βουλγαράκης, είτε έμμεσα είτε άμεσα, έχει απευθυνθεί σε έναν ευρύ κύκλο προσώπων που συνδέονται με κάθε πιθανό τρόπο με τα λιμάνια, από όπου και αντλεί πληροφορίες, διασταυρώνοντας ταυτόχρονα πολλές φορές την ενημέρωση που έχει ήδη λάβει και συνεχίζει να λαμβάνει, είτε επισήμως είτε ανεπισήμως.
Για τον λόγο αυτόν προτιμά να κρατά προς το παρόν κλειστά τα χαρτιά του θέλοντας προηγουμένως να έχει διευκρινίσει επαρκώς τους ρόλους των προσώπων που εμπλέκονται στην υπόθεση των λιμένων, τις συμμαχίες που υπάρχουν, εφόσον υπάρχουν, καθώς επίσης και τις υπόγειες διαδρομές μέσω των οποίων πιθανότατα συνδέονται τα πρόσωπα αυτά μεταξύ τους.
Ολη αυτή την προεργασία το επιτελείο του τη θεωρεί άκρως απαραίτητη προκειμένου να επιτύχει το εγχείρημα της μετάβασης των εμπορευματικών σταθμών των δύο μεγάλων λιμανιών της χώρας, του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης, από τον κρατικό έλεγχο σε ιδιωτικό περιβάλλον. Στην πορεία αυτή κανείς δεν μπορεί να αποκλείσει το ενδεχόμενο να επέλθουν και νέες αλλαγές στο σχήμα των διοικήσεων των λιμένων όπως το γνωρίζουμε ως σήμερα.
* Εχουν ληφθεί οι οριστικές αποφάσεις
Ο πρωθυπουργός κ. Κώστας Καραμανλής είναι ξεκάθαρο ότι έχει ήδη λάβει τις οριστικές αποφάσεις του αναφορικά με το μέλλον της μεταρρύθμισης στα δύο μεγάλα λιμάνια της χώρας.
Η επιτυχία του εγχειρήματος χωρίς τα παρατράγουδα της διοίκησης Κεφαλογιάννη, που κινήθηκε στον άξονα των μετωπικών συγκρούσεων με ολέθρια αποτελέσματα για την εθνική οικονομία της χώρας, αποτελεί πλέον το στοίχημα του κ. Βουλγαράκη, ο οποίος έχει λάβει εντολή να κλείσει το θέμα.
Ο κ. Βουλγαράκης ωστόσο δεν έχει αφεθεί μόνος του να βγάλει το φίδι από την τρύπα αλλά συχνά-πυκνά ενισχύεται από στενούς συνεργάτες του Πρωθυπουργού, οι οποίοι μετέχουν στις σχετικές διεργασίες, όπως π.χ. η παρουσία του γενικού γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου και νομικού συμβούλου του Πρωθυπουργού κ. Αργύρη Καρρά.
Ο κ. Καρράς ήταν παρών, αν όχι σε όλες, σίγουρα στις σημαντικότερες συναντήσεις του κ. Βουλγαράκη με τους εκπροσώπους των εταιρειών που έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για τα εμπορευματικά κέντρα των δύο λιμένων αλλά και με άλλους παράγοντες των λιμανιών.
Σύμφωνα με την απόφαση της κυβέρνησης, θα υπάρξουν διεθνείς διαγωνισμοί για την παραχώρηση της διαχείρισης των εμπορευματικών σταθμών των λιμένων του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης.
Οι δύο αυτοί διαγωνισμοί, οι οποίοι αναμένεται να εκδηλωθούν στις αρχές του νέου έτους 2008, είναι ποσοτικοί και δεν εμπεριέχουν, τουλάχιστον στην παρούσα φάση, ποιοτικά κριτήρια, προβλέπουν δε ότι ο τελικός πλειοδότης θα αναλάβει τη διαχείριση των δύο terminals για περισσότερο από 25 χρόνια αντί του μεγαλύτερου δυνατού αντιτίμου που θα προσφέρει τόσο σε εφάπαξ καταβολή όσο και σε ετήσια βάση.
Αρκετοί ενδιαφερόμενοι έχουν ήδη εκφράσει τον προβληματισμό τους για την απουσία ποιοτικών κριτηρίων, αλλά σε κάθε περίπτωση δείχνουν αποφασισμένοι να μετέχουν στους διαγωνισμούς, στοιχείο που ενισχύει την αρχική πεποίθηση του κ. Βουλγαράκη ότι το ενδιαφέρον θα είναι ζωηρό και έντονο. Ερώτημα αποτελεί το αν θα παραμείνει και στο νέο κείμενο η προϋπόθεση ο πλειοδότης να διαθέτει τα εχέγγυα και μιας ελάχιστης δυνατής ετήσιας διακίνησης κοντέινερ της τάξεως των 5.000.000 κουτιών.
* Το προφίλ των ενδιαφερομένων
Σύμφωνα με τα υπάρχοντα στοιχεία, έξι διεθνείς εταιρείες που διαθέτουν μακρά εμπειρία στις διά θαλάσσης τακτικές μεταφορές έχουν εκδηλώσει ως τώρα, με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, το ενδιαφέρον τους να συμμετάσχουν στον διαγωνισμό, αν και οι τελικές αποφάσεις θα ληφθούν μετά τη δημοσιοποίηση των σχετικών τευχών που ήδη συντάσσονται εκ νέου.
1. Ο κρατικός ναυτιλιακός όμιλος της Κίνας Cosco ήταν ο πρώτος που εκδήλωσε το ενδιαφέρον του για να αναλάβει τη διαχείριση των terminals κατ' αρχάς μέσω διακρατικής συμφωνίας η οποία συνήφθη στο πλαίσιο συμφωνίας συνεργασίας στον λιμενικό τομέα που επιτεύχθηκε μεταξύ του πρωθυπουργού κ. Καραμανλή και του προέδρου της Κίνας κ. Χου Τζιντάο.
Το σενάριο της ανάληψης της διαχείρισης μέσω διακρατικής συμφωνίας, στο μοντέλο της διακρατικής συμφωνίας που υπήρξε για τον αγωγό Αλεξανδρούπολης - Μπουργκάς, σύντομα εγκαταλείφθηκε καθώς υπήρξαν ενστάσεις αναφορικά με το κατά πόσον η Ευρωπαϊκή Ενωση θα ενέκρινε μια τέτοια ενέργεια.
Τότε έκανε για πρώτη φορά την εμφάνισή του το σενάριο των διαγωνισμών, μια εξέλιξη που προκάλεσε προς στιγμήν την αντίδραση των Κινέζων, οι οποίοι τελικά πείστηκαν από τον υπουργό Οικονομίας κ. Γιώργο Αλογοσκούφη για την αναγκαιότητα των διαγωνισμών ώστε να μην υπάρξουν προβλήματα στο μέλλον.
Το κομμάτι του ναυτιλιακού ομίλου Cosco που τελεί υπό τη διοίκηση του κ. Γουέι Τζιανφού, μέλους της Κεντρικής Επιτροπής του Κομμουνιστικού Κόμματος Κίνας, η οποία αποτελείται από 72 μέλη και ασχολείται με τη διαχείριση λιμένων, είναι η Cosco Pacific, η οποία εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την Cosco Hellas, η οποία αναπτύσσει συνάμα δραστηριότητα και στον τομέα των τακτικών διά θαλάσσης μεταφορών.
2. Μετά την Cosco την εμφάνισή της έκανε η Dubai World Ports, η οποία εισήλθε δυναμικά στον τομέα της διαχείρισης λιμένων το 2005 εξαγοράζοντας την Ρ&Ο Ports. Η DP Worlds αντιμετώπισε σοβαρά προβλήματα κατά τη διάρκεια της παραλαβής των λιμένων που ήλεγχε η Ρ&Ο Ports στις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής.
Το αμερικανικό Κογκρέσο αρνήθηκε να εγκρίνει τη μεταβίβαση του ελέγχου περίπου 11 λιμανιών της χώρας από τους Αγγλους στους Αραβες και συνάμα ζήτησε από την DP Worlds να μεταπωλήσει τα ποσοστά που κατείχε στα εν λόγω αμερικανικά λιμάνια σε μια νέα κοινοπρακτική εταιρεία διαχείρισης λιμένων που συγκροτήθηκε μέσα σε μια νύχτα για τον σκοπό αυτόν από τον Οργανισμό Λιμένος της Νέας Υόρκης.
Η σημειολογία της ηγεσίας του νέου εταιρικού σχήματος από το λιμάνι της Νέας Υόρκης δεν άφησε κανένα σημάδι παρερμηνείας για τους λόγους για τους οποίους οι Αμερικανοί αρνήθηκαν να δεχθούν τον έλεγχο λιμανιών τους από Αραβες, αν αναλογιστεί κανείς ότι το σύνολο των διοικητικών υπαλλήλων του λιμένος της Νέας Υόρκης, σχεδόν 120 άνθρωποι, χάθηκε στο τρομοκρατικό χτύπημα της 11ης Σεπτεμβρίου, αφού τα κεντρικά γραφεία του οργανισμού ήταν στους Δίδυμους Πύργους.
Η αποτυχία αυτή δεν πτόησε την DP World, που συνέχισε ακάθεκτη να επεκτείνει τις δραστηριότητές της σε όλον τον πλανήτη. Σήμερα με μια κεφαλαιοποίηση της τάξεως των 20 δισ. δολαρίων ετοιμάζεται να εισέλθει στο Χρηματιστήριο του Ντουμπάι με στόχο να διανέμει το 20% των μετοχών της σε ξένους επενδυτικούς ομίλους αλλά και σε τοπικούς ιδιώτες επενδυτές.
Η DP Wοrld εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την εταιρεία Palanco, η οποία αρχικά εκπροσωπούσε την Ρ&Ο Ports. Η εταιρεία Palanco ανήκει στα συμφέροντα του κ. Διονύση Στεριώτη, γιου της κυρίας Νόνης Καλλίτση, η οποία έχει να επιδείξει μια μακρά και πετυχημένη πορεία στον τομέα των τακτικών διά θαλάσσης μεταφορών στην Ελλάδα.
3. Ο επόμενος διεκδικητής των δύο terminals είναι η εταιρεία Hutchison Port Holdings (ΗΡΗ) από το Χονγκ Κονγκ. Η εταιρεία ΗΡΗ διεθέτει μια μακρά εμπειρία στη διαχείριση εμπορευματικών σταθμών σε διεθνές επίπεδο.
Στα μέσα του τρέχοντος έτους η ΗΡΗ «κατέπλευσε» στη γειτονιά μας εξαγοράζοντας αντί 850 εκατ. δολαρίων περίπου το λιμάνι της Σμύρνης. Στην Ελλάδα η εν λόγω εταιρεία εκπροσωπείται από την εταιρεία Γεώργιος Α. Καλλίτσης Διάδοχοι ΑΕ, η οποία υπήρξε η πρώτη εταιρεία που διακίνησε κοντέινερ στην Ελλάδα και το 2005 γιόρτασε τα 100 χρόνια λειτουργίας της. Η εν λόγω ελληνική εταιρεία ελέγχεται σήμερα από τον κ. Γιώργο Καλλίτση και την κυρία Κατερίνα Καλλίτση.
Στο σημείο αυτό θα πρέπει να σημειωθεί ότι η κυρία Νόνη Καλλίτση, ο κ. Γιώργος Καλλίτσης και η κυρία Κατερίνα Καλλίτση συνδέονται συγγενικά, πλην όμως δεν έχουν καμία απολύτως επιχειρηματική σχέση.
4. Ακολουθεί η Zim Lines, η οποία προέρχεται από το Ισραήλ και η οποία εκπροσωπείται στην Ελλάδα από την ομώνυμη εταιρεία. Η Zim Lines υπήρξε από τις πρώτες εταιρείες που έσπευσαν εγγράφως να καταθέσουν το ενδιαφέρον τους για τα ελληνικά λιμάνια πριν από περίπου δύο χρόνια. Σήμερα όλα δείχνουν ότι καθώς διακινούν έναν ιδιαίτερα σημαντικό όγκο φορτίων από τον Πειραιά και τη Θεσσαλονίκη θα επιδιώξουν να συμμετάσχουν και αυτοί στον διαγωνισμό.
5. Εξάλλου έντονο ενδιαφέρον για τα ελληνικά λιμάνια έχει επιδείξει και η εταιρεία Maersk Line, θυγατρική του επιχειρηματικού ομίλου Α.Ρ. Moller από τη Δανία. Εφέτος η Maersk Line γιορτάζει τα δέκα χρόνια παρουσίας της στην Ελλάδα και στη διάρκεια μιας συνέντευξης Τύπου που πραγματοποιήθηκε πρόσφατα στην Αθήνα υψηλόβαθμα στελέχη της απαντώντας σε ερωτήσεις δημοσιογράφων ανέφεραν ότι η εταιρεία τους ενδιαφέρεται για τα ελληνικά λιμάνια.
Λίγες ημέρες αργότερα, σύμφωνα με δημοσιεύματα του διεθνούς ναυτιλιακού Τύπου, έσπευσαν να διαψεύσουν τις δηλώσεις αυτές αποδίδοντάς τες σε αδυναμία ορθής απόδοσής τους από τα αγγλικά στα ελληνικά. Ο όμιλος Α.Ρ. Moller διάγει μια περίοδο κρίσης έχοντας καταγράψει στη διάρκεια της τελευταίας περιόδου σημαντικές οικονομικές ζημιές που οδήγησαν σε συνεχείς αναδιατάξεις στην κορυφή της διοικητικής πυραμίδας του. Το ενδιαφέρον της Maersk Line για τα λιμάνια της Ελλάδας παραμένει αμείωτο αλλά αποτελεί ερωτηματικό το αν θα κατέλθει μόνη της στον διαγωνισμό ή θα προτιμήσει να συμμετάσχει σε κάποιο άλλο σχήμα.
6. Τέλος, ενδιαφέρον για τις εξελίξεις φέρεται να έχει και η MSC, η οποία επί σειρά ετών διατηρούσε και τυπικά συνεχίζει να διατηρεί προνομιακές σχέσεις με το λιμάνι του Πειραιά, οι οποίες επετεύχθησαν μέσω συμφωνίας για την ανάδειξη του Πειραιά ως διαμετακομιστικού κέντρου εκ μέρους της εν λόγω εταιρείας.
Οι συμφωνίες αυτές σήμερα βρίσκονται στο μικροσκόπιο της Επιτροπής Ανταγωνισμού, η οποία έχει ήδη ολοκληρώσει τον κύκλο των σχετικών διαδικασιών και αναμένεται σύντομα να ανακοινώσει την απόφασή της για το μέλλον τους.
Θα πρέπει να επισημανθεί ότι οι περισσότερες από τις παραπάνω εταιρείες ήδη μετέχουν από κοινού σε πολλούς και διαφορετικούς συνδυασμούς στη διαχείριση εμπορευματικών κέντρων στη Μεσόγειο και στην Ευρώπη. Αυτό πρακτικά σημαίνει ότι καθώς θα εισερχόμαστε στην τελική ευθεία για τους διαγωνισμούς πιθανότατα να προκύψουν κοινοπρακτικά σχήματα που θα συγκροτηθούν από τις παραπάνω εταιρείες, τα οποία και τελικά θα συμμετάσχουν στη διαδικασία.
Πηγή:Το Βήμα

Δεν υπάρχουν σχόλια: